Τους βασικούς άξονες της νέας λιμενικής στρατηγικής της ΕΕ για τους λιμένες σκιαγράφησε ο Απόστολος Τζιτζικώστας, επίτροπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις βιώσιμες μεταφορές και τον τουρισμό, στο πλαίσιο του Συνεδρίου Ευρωπαϊκών Λιμένων (ESPO Conference) που φιλοξενεί για πρώτη φορά ο ΟΛΘ στη Θεσσαλονίκη.
Στην προμετωπίδα του σχεδίου της ΕΕ τοποθετείται η μείωση της γραφειοκρατίας με διασφάλιση της ανταγωνιστικότητας των λιμένων της ΕΕ, της ασφάλειάς τους (ψηφιακή και φυσική) και της ομαλής πλεύσης στους στους νέους… ωκεανούς της πράσινης μετάβασης και ψηφιακής μετάβασης, μέσα σε ένα κατακερματισμένο γεωπολιτικό και γεωστρατηγικό τοπίο.
Ο κ. Τζιτζικώστας αναγνώρισε την ανάγκη για επενδύσεις (και με προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων) οι οποίες θα συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων για πιο ανθεκτικούς λιμένες, χωρίς ωστόσο να… εκτροχιαστεί ο προϋπολογισμός της ΕΕ, καλώντας και τα κράτη – μέλη της ΕΕ να υποβάλουν προτάσεις για να χαραχτεί με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη συναίνεση η νέα λιμενική ρότα της ΕΕ.
Το πιο όμορφο λιμάνι
«Κάθε λιμάνι συνεισφέρει στην οικονομία μας, την ασφάλειά μας, τη συνδεσιμότητά μας και την ευρωπαϊκή μας ταυτότητα. Είναι τα μέρη όπου συναντιούνται τα logistics, όπου αναπτύσσονται ενεργειακοί και ψηφιακοί συνεργατικοί σχηματισμοί, όπου οι αλυσίδες εφοδιασμού της Ευρώπης αποκτούν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Θα με συγχωρήσετε αν είμαι προκατειλημμένος αλλά το λιμάνι της Θεσσαλονίκης είναι το πιο όμορφο στην Ευρώπη», επεσήμανε ο Επίτροπος της Κομισιόν.
Τα πλοία της ΕΕ μεταφέρουν 3,4 δισ. τόνους αγαθών
«Στην ΕΕ, τα πλοία μεταφέρουν 3,4 δισεκατομμύρια τόνους εμπορευμάτων συμπεριλαμβανομένης της ενέργειας και σχεδόν 400 εκατομμύρια επιβάτες κάθε χρόνο. Πραγματοποιούν επίσης 2,2 εκατομμύρια αφίξεις. Αυτό προσθέτει έως και 29,5 δισ. ευρώ σε ακαθάριστη προστιθέμενη αξία, 400.000 άμεσες θέσεις εργασίας και πολλά άλλα έμμεσα. Από τη φύση τους τα λιμάνια είναι σημεία εισόδου και εξόδου στο δίκτυο μεταφορών μας και για τις αλυσίδες εφοδιασμού και για το παγκόσμιο εμπόριο.
Μεταφέρουν περίπου το 75% του εξωτερικού εμπορίου της ΕΕ αλλά και περίπου το ένα τρίτο του φορτίου εντός της ΕΕ ανάδειξή τους σε καίριο ρόλο εντός της ενιαίας αγοράς και το διευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών μας», ανέφερε.
Ο ευρωπαϊκός ναυτιλιακός χώρος
«Πέρσι η ΕΕ εισήγαγε μια νέα θαλάσσια διάσταση στο δίκτυο μεταφορών, τον ευρωπαϊκό ναυτιλιακό χώρο ο οποίος προωθεί τις θαλάσσιες μεταφορές μικρών αποστάσεων, προωθεί την σύνδεση λιμένων-ενδοχώρας ενώ έχει και ευρύτερα οφέλη όπως η ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, εναλλακτικών καυσίμων και λύσεων ψηφιακής εφοδιαστικής», επεσήμανε.
«Μείωση γραφειοκρατίας, απανθρακοποίηση»
«Στόχοι μας είναι η μείωση της γραφειοκρατίας, η διαφοροποίηση των επιλογών δρομολόγησης σε περιόδους κρίσης και η επίτευξη του στόχου της ΕΕ για μείωση των εκπομπών από τις μεταφορές έως το 2050. Όλες αυτές οι προτεραιότητες αντικατοπτρίζονται στο μνημόνιο του ESPO για το 2024 σχετικά με μια Ευρώπη μηδενικών καθαρών εκπομπών, έξυπνη, ανθεκτική και ανταγωνιστική». Υποστηρίζουμε σθεναρά αυτές τις αλλαγές», τόνισε.
«Να ελέγχουμε προσεκτικότερα τα ξένα συμφέροντα στα λιμάνια της ΕΕ»
«Την τελευταία δεκαετία, έχουμε χρηματοδοτήσει περισσότερα από 280 έργα με περισσότερα από 3,5 δισ. ευρώ. Το κάνουμε αυτό επειδή βασιζόμαστε στη ναυτιλία, αλλά τώρα αυτή η ανθεκτικότητα δοκιμάζεται. Η γεωπολιτική αστάθεια (δασμοί ΗΠΑ, πόλεμοι) παράλληλα με τεχνικές και επιχειρησιακές πολυπλοκότητες όπως και η κλιματική αλλαγή έχουν δημιουργήσει πραγματικές προκλήσεις. Πρέπει να διασφαλίσουμε την ασφάλεια των λιμένων μας, φυσική και ψηφιακή ενώ χρειάζεται να ελέγχουμε προσεκτικότερα οποιαδήποτε παρουσία ξένων συμφερόντων σε λιμάνια της ΕΕ», σημείωσε.
«Ενεργειακοί κόμβοι»
«Τα λιμάνια είναι ήδη ενεργειακοί κόμβοι αλλά έχουν να διαδραματίσουν κρίσιμο ρόλο για τις εναλλακτικές και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Με τον τρόπο αυτό, οι λιμένες θα ενισχύσουν τη στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης και επίσης συμβάλλουν στην προστασία του περιβάλλοντος», υπογράμμισε.
Ολοκληρωμένη στρατηγική τεσσάρων πυλώνων – Προτεραιότητα η διασφάλιση της ανταγωνιστικότητας
«Είναι ώρα να προχωρήσουμε στην ανάπτυξη μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής της ΕΕ για τους λιμένες, την οποία θα παρουσιάσω έως το τέλος του έτους. Προτεραιότητά μας είναι η ανταγωνιστικότητα των λιμένων, θέλουμε να διασφαλίσουμε πως δε θα προσθέσουμε νέα βάρη στους λιμένες, έχω υπόψιν μου πως χρειάζονται και επενδύσεις. Η στρατηγική μας θα περιλαμβάνει πρωτοβουλίες όπως η Ευρωπαϊκή Συμμαχία για τους λιμένες κατά του οργανωμένου εγκλήματος και των ναρκωτικών, η στρατηγική για τη βιομηχανική ναυτιλία, το Green Industrial Deal (για την πράσινη μετάβαση της ναυτιλίας), το σύμφωνο για τους ωκεανούς και τη στρατηγική εσωτερικής ασφάλειας, τη νέα αυτή στρατηγική πρέπει να τη σχεδιάσουμε και να την εφαρμόσουμε από κοινού», κατέληξε.
«Στήριξη των ΜμΕ»
«Η βιομηχανική στρατηγική της ΕΕ για τη ναυτιλία πρέπει να συμπεριλαμβάνει έναν ξεχωριστό πυλώνα για τις θαλάσσιες μεταφορές στηρίζοντας τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις οι οποίες αυτή τη στιγμή δεν μπορούν να εκμεταλλευθούν το ταμείο καινοτομίας της ΕΕ. Η στρατηγική αυτή πρέπει να διασφαλίζει την ευθυγράμμιση των ρυθμίσεων της ΕΕ με τις ρυθμίσεις της διεθνούς οργάνωσης ναυτιλίας. Για την Ελλάδα είναι σημαντικό η στρατηγική αυτή να συμπεριλάβει τις παραμέτρους της καθαρής ενέργειας και της απασχόλησης», επεσήμανε από την πλευρά του ο Στέφανος Γκίκας, υφυπουργός Ναυτιλίας.
«Η Ευρώπη πορεύεται με σταθερά βήματα μέσα ένα κατακερματισμένο και ασταθές περιβάλλον κρίσεων, οι κύριοι λιμένες της Ελλάδας τα πάνε πολύ καλά βάσει των οικονομικών αποτελεσμάτων που ανακοίνωσαν, στην κρουαζιέρα έχουμε νέα ρεκόρ. Οι παραγγελίες για νέα πλοία θα πρέπει να ευθυγραμμίζονται με τους νέους πράσινους στόχους της ΕΕ (πράσινα καύσιμα), οι λιμένες είναι και ενεργειακοί κόμβοι στη νέα αυτή πραγματικότητα», υποστήριξε.
«Μοχλοί οικονομικής ανάπτυξης τα λιμάνια»
«Τα λιμάνια δεν είναι απλά εμπορικές πύλες, αναπτύσσουν τις οικονομίες, μέσα σε αυτό το τοπίο πράσινη μετάβαση και ψηφιακός μετασχηματισμός, διαχείριση κρίσεων (όπως οι πόλεμοι) μας θέτουν ενώπιον νέων προκλήσεων. Η ολοκλήρωση των λιμένων χρειάζεται συνεργασία με τις πόλεις, τέτοιο πετυχημένο παράδειγμα είναι η Θεσσαλονίκη. Η συνεργασία μεταξύ των εμπλεκόμενων είναι πολύ σημαντική», ανέφερε ο Αθανάσιος Λιάγκος, διευθύνων σύμβουλος της ΟΛΘ ΑΕ.
«Ευελιξία, επενδύσεις, προστασία των λιμένων, να μη γίνουμε όμως παρανοϊκοί»
«Η στρατηγική της ΕΕ δεν πρέπει να προσθέτει επιπλέον βάρη στα λιμάνια, χρειαζόμαστε ένα υποστηρικτικό πλαίσιο με ευελιξία που θα λαμβάνει υπόψιν τα υψηλά κόστη σε έναν ραγδαία μεταβαλλόμενο κόσμο. Τα λιμάνια της ΕΕ δεν πρέπει λόγω αυστηρών περιορισμών να τοποθετηθούν σε μειονεκτική θέση απέναντι στον σφοδρό ανταγωνισμό, η Ευρώπη πρέπει να επενδύσει περισσότερο στα λιμάνια, προστατεύοντάς τα από τις απειλές, δε χρειάζεται όμως να γίνουμε παρανοϊκοί. Βιωσιμότητα, αποδοτικότητα, συνέργειες, ανθεκτικότητα είναι αναγκαίες συνθήκες στη νέα στρατηγική της ΕΕ», ανέφερε ο Ansis Zeltiņš, Πρόεδρος του ESPO.
