Μετρό Θεσσαλονίκης: Σε έξι μήνες έγιναν 10 εκατομμύρια μετακινήσεις

Περισσότερες από 10 εκατομμύρια επιβιβάσεις έγιναν στο Μετρό Θεσσαλονίκης τους έξι μήνες λειτουργίας του, σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Ελληνικό Μετρό Νίκο Κουρέτα.

Μιλώντας στη «ΜτΚ» δηλώνει απόλυτα ικανοποιημένος από το πόσο ο κόσμος αγκάλιασε το νέο μέσο μαζικής μεταφοράς, σημειώνοντας ότι τα Σαββατοκύριακα όταν υπάρχουν μεγάλα γεγονότα, όπως εκθέσεις, ο ημερήσιος αριθμός μετακινήσεων μπορεί να ξεπεράσεις τις 120.000. «Τα στοιχεία είναι εξαιρετικά και αυτό το φανερώνει η μείωση κατά 15% των αυτοκινήτων στο κέντρο» σημειώνει.

Σύμφωνα με τον ίδιο πάνω από το 60% οι επικυρώσεις είναι σε εισιτήρια διάρκειας 70 λεπτών, το 40% είναι οι μηνιαίες κάρτες, το πακέτο 10+1, οι προσωποποιημένες κάρτες ΑμεΑ, στρατιωτικών κ.λπ. Συνολικά εκδόθηκαν 100.000 προσωποποιημένες κάρτες, εκ των οποίων το 25% είναι μηνιαίες κάρτες χωρίς έκπτωση, το 20% φοιτητές, το 18% συνταξιούχους, το 14% άνεργους κ.ο.κ.

Πόσες είναι οι ημερήσιες μετακινήσεις

Ως μία μετακίνηση νοείται η χρήση του εισιτηρίου (ή της κάρτας) κατά την είσοδο και έξοδο, ενώ αν ο επιβάτης χρησιμοποιήσει ξανά το εισιτήριο εντός 70 λεπτών της ώρας υπολογίζεται για δεύτερη μετακίνηση. Το πρώτο διάστημα, μετά την έναρξη λειτουργίας οι συρμοί ήταν πάντα γεμάτοι με επιβάτες, που έκαναν τα πρώτα τους δρομολόγια. Η διέλευση ήταν δωρεάν τις πρώτες τέσσερις ημέρες λειτουργίας, τις Παρασκευές και τα Σαββατοκύριακα του Δεκεμβρίου του 2024 και τα Θεοφάνια. Επομένως μέχρι τις 31 Μαΐου το Μετρό λειτούργησε με εισιτήριο για 165 ημέρες.

Υπολογίζοντας μόνο τις ημέρες που ήταν υποχρεωτική η χρήση εισιτηρίου ή κάρτας, τα 10 εκατομμύρια μετακινήσεων αντιστοιχούν σε περίπου 60.000 επιβιβάσεις ημερησίως. Από πλευράς της εταιρείας THEMA, που λειτουργεί το Μετρό της Θεσσαλονίκης, εκτιμάται ότι 75.000-80.000 επιβάτες χρησιμοποιούν καθημερινά στο Μετρό Θεσσαλονίκης. Ο διευθύνων σύμβουλος του ΟΣΕΘ Γιάννης Τόσκας μιλά για περίπου 85.000-90.000 επικυρώσεις την ημέρα. «Είμαστε κάτω από το 50% των αναμενόμενων επικυρώσεων ανά ημέρα» αναγνωρίζει ο κ. Τόσκας, αλλά εκτιμά ότι όταν γίνει η επέκταση του Μετρό στην Καλαμαριά «θα εκτιναχτεί η κίνηση». Πάντως ακόμα και λαμβάνοντας υπόψιν τη μεγαλύτερη εκτίμηση, ο ημερήσιος αριθμός μετακινήσεων είναι σημαντικά μικρότερος από τη μέγιστη μεταφορική δυνατότητα του νέου μέσου. Όπως κατ’ επανάληψη έχει αναφερθεί από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Μεταφορών και Υποδομών στις ώρες αιχμής το Μετρό μπορεί να εξυπηρετεί 18.000 επιβάτες την ώρα ανά κατεύθυνση, με μέγιστη χωρητικότητα 254.000 επιβάτες, ενώ με την προσθήκη 15 νέων συρμών και την επέκταση προς την Καλαμαριά. Ωστόσο ο κ. Κουρέτας διευκρινίζει ότι αυτός ο αριθμός λαμβάνει υπόψιν και την επιβατική κίνηση μετά την λειτουργία της γραμμής της Καλαμαριάς.

Μία ερμηνεία για τη μειωμένη κίνηση σε σχέση με τη μέγιστη μεταφορική δυνατότητα του Μετρό είναι ότι η Μελέτη Ανάπτυξης Μετρό Θεσσαλονίκης, που προσδιόρισε τον αριθμό των μετακινούμενων έπεσε έξω. Μία άλλη ότι το επιβατικό κοινό χρειάστηκε ένα διάστημα προσαρμογής, μέχρι να εντάξει το νέο μέσο μαζικής μεταφοράς στην καθημερινότητά του. Πάντως υπάρχει και μία μερίδα του επιβατικού κοινού που δεν καταγράφεται, καθώς σε πολλές περιπτώσεις επιβάτες που εξέρχονται από το Μετρό και το εισιτήριό τους είναι ακόμη σε ισχύ το χαρίζουν στους εισερχόμενους, που έχουν ακόμη χρόνο να το χρησιμοποιήσουν. «Δεν μπορεί να μετρηθεί το πόσοι δίνουν το εισιτήριό τους στον επόμενο. Είναι κάτι που μας απασχολεί και συζητάμε το πώς μπορεί να βρεθεί μία πιο λειτουργική πρόταση. Μία σκέψη, που ακόμη δεν διαμορφωθεί ως πρόταση, είναι να μειώσουμε τον χρόνο ισχύος του εισιτηρίου από 70 σε 50 λεπτά» αναφέρει ο διευθύνων σύμβουλος του ΟΣΕΘ.

Βλάβες λόγω υπερβολικής ευαισθησίας

Στην επιφυλακτικότητα του επιβατικού κοινού έπαιξαν ρόλο και οι «παιδικές ασθένειες» του Μετρό, όπως χαρακτήρισε το υπουργείο Υποδομών τις βλάβες και τα τεχνικά προβλήματα. Πέρα από τις δυσλειτουργίες με τα εκδοτικά μηχανήματα, και τις κυλιόμενες σκάλες που κατά διαστήματα εμφανίζουν προβληματική λειτουργία, τρεις φορές χρειάστηκε να ακινητοποιηθεί προσωρινά κάποιος συρμός -σε ένα από αυτά τα περιστατικά οι επιβάτες υποχρεώθηκαν να περπατήσουν για λίγα μέτρα μέσα στη σήραγγα- μία φορά διακόπηκε η κίνηση των συρμών μεταξύ των σταθμών ΝΣΣ και Δημοκρατίας.

Τον Φεβρουάριο τεχνικά προβλήματα είχαν ως αποτέλεσμα περιορισμένη κίνηση σε μία μόνο γραμμή μεταξύ των σταθμών 25ης Μαρτίου και Νέας Ελβετίας, ενώ λίγες ημέρες αργότερα χρειάστηκε να εκκενωθούν όλοι οι συρμοί και να διακοπεί η κίνηση για μιάμιση ώρα. Όσο για το περιστατικό που αποτυπώθηκε φωτογραφικά και παρουσίαζε δύο συρμούς στην ίδια γραμμή, προκλήθηκε όταν συρμός χωρίς επιβάτες έπρεπε να επιστρέψει στο αμαξοστάσιο για προληπτικό έλεγχο, με αποτέλεσμα να σχηματιστεί ουρά από συρμούς, που τέθηκαν σε αναμονή. Όλα αυτά πιθανώς να είχαν έναν αντίκτυπο στην ψυχολογία του επιβατικού κοινού, τουλάχιστον το πρώτο διάστημα.

Σύμφωνα με στελέχη της Ελληνικό Μετρό το πρόβλημα με τους συρμούς οφείλεται στο γεγονός ότι το σύστημα ασφαλείας είναι ρυθμισμένο στο ανώτατο επίπεδο (4), δηλαδή έχει τη μέγιστη ευαισθησία, όταν το αντίστοιχο της Κοπεγχάγης είναι στο επίπεδο 2. «Μπορεί να είμαστε 105% ασφαλείς, αλλά το τρένο θα σταματήσει με το παραμικρό. Αν, για παράδειγμα, κάποιος τεχνικός που δούλευε το βράδυ στη σήραγγα ξέχασε ένα πλαστικό αντικείμενο το σύστημα θα το εντοπίσει» αναφέρουν στη «ΜτΚ». Ως προς τα κατά καιρούς προβλήματα με τις κυλιόμενες σκάλες οι ίδιες πηγές εξηγούν ότι αυτό γίνεται περισσότερο εμφανές στο επιβατικό κοινό, γιατί ο χρόνος απόκρισης των τεχνικών που κάνουν συντήρηση είναι μεγαλύτερος από το αναμενόμενο.

Ακόμη δεν γίνεται δεκτή η αγορά εισιτηρίου με κάρτα

Έξι μήνες μετά την έναρξη λειτουργίας του Μετρό οι επιβάτες εξακολουθούν να εκδίδουν εισιτήρια πληρώνοντας μόνο με μετρητά, κέρματα και χαρτονομίσματα αξίας 5 και 10 ευρώ. Η δυνατότητα πληρωμής με πιστωτική ή χρεωστική κάρτα είχε αρχικά προσδιοριστεί για την 1η Μαρτίου, στη συνέχεια μετατέθηκε για τα μέσα Απριλίου και ακολούθως για τις 27 Μαΐου. Αρχικά είχε αναφερθεί ότι υπήρχε καθυστέρηση από την πλευρά του διατραπεζικού συστήματος ΔΙΑΣ και ότι έπρεπε να προηγηθούν έλεγχοι που σχετίζονται με τα πρωτόκολλα ασφαλείας. «Είμαστε στην τελική ευθεία» διαβεβαιώνει ο διευθύνων σύμβουλος της Ελληνικό Μετρό, Ν. Κουρέτας, συμπληρώνοντας ότι έχουν ήδη ξεκινήσει δοκιμές και από το αποτέλεσμά τους θα εξαρτηθεί το πότε θα γίνονται δεκτές οι κάρτες.

Η μετεπιβίβαση δεν μπήκε στην καθημερινότητά μας

Το στοίχημα για τη βελτίωση των κυκλοφοριακών συνθηκών, μετά τη λειτουργία του Μετρό, ήταν να μειωθούν τα αυτοκίνητα αλλά και τα λεωφορεία του ΟΑΣΘ που εισέρχονται στο κέντρο της πόλης. Αυτό θα λειτουργούσε αν οι πολίτες έφταναν με αυτοκίνητο ή λεωφορείο σε έναν από τους δύο τερματικούς σταθμούς και έκαναν μετεπιβίβαση στο Μετρό.

Αυτό συνέβη ως έναν βαθμό στον σταθμό Νέας Ελβετίας, ειδικά μετά την παράδοση του δημοτικού πάρκινγκ 400 θέσεων. Ωστόσο, ο διευθύνων σύμβουλος του ΟΣΕΘ Γ. Τόσκας σημειώνει ότι «η ζώνη διέλευσης του Μετρό αφήνει απέξω πολλά κομμάτια και για αυτό πρέπει να ενισχύσουμε την τροφοδοσία του ΟΑΣΘ. Θέλουμε να ενισχύσουμε τη μετεπιβίβαση από το λεωφορείο στο Μετρό. Συλλέγουμε στοιχεία για να κάνουμε κάποιες αλλαγές. Έχουμε κάνει εκ νέου προσεγγίσεις στα θέματα της εξυπηρέτησης. Έχουμε δρόμο μπροστά μας κάνω έκκληση στους Δήμους και τους πολίτες να κάνουν υπομονή, γιατί ο κάθε σχεδιασμός χρειάζεται στήριξη».

Στελέχη της Ελληνικό Μετρό σχολιάζουν στη «ΜτΚ» ότι «ο κόσμος είναι ακόμη διστακτικός, δεν μπήκε στην καθημερινότητά του η μετεπιβίβαση και το χειρότερο είναι ότι για κάποιον λόγο ο ΟΣΕΘ επαναφέρει κάποιες λεωφορειακές γραμμές στις αρχικές διαδρομές, πριν την λειτουργία του Μετρό».

Υπενθυμίζεται ότι ο ΟΣΕΘ ανακοίνωσε θα προβεί σε βελτιωτικές κινήσεις σε τρεις γραμμές, μετά από διαβούλευση με τους Δήμους. Από σήμερα 1η Ιουνίου:

* η γραμμή 17 θα καταλήγει στην οδό Βενιζέλου («ΤΣ Αγορά») αντί της Αγίας Σοφίας.

* η γραμμή 57 θα τερματίζει στην οδό Ερμού (Εγνατία-Ίωνος Δραγούμη-Ερμού.

* η γραμμή 58 θα τερματίζει ξανά στη Βενιζέλου (περιοχή πλ. Ελευθερίας), έξι μήνες μετά την τροποποίησή της λόγω Μετρό, που είχε «σπάσει» τον Δεκέμβριο του 2024, σε 58Α (μέχρι Πανεπιστήμιο) και 58Β (μέχρι Ν. Ελβετία). Κατά τη μετάβασή της από τον τερματικό σταθμό Χορτιάτη προς την οδό Βενιζέλου θα ακολουθείται η διαδρομή που ακολουθούσε μέχρι σήμερα η λεωφορειακή γραμμή Νο 58Α, και έπειτα μέσω της Λ. Στρατού και Τσιμισκή θα καταλήγει στη Βενιζέλου. Ομοίως στην επιστροφή, από την Εγνατία και έπειτα θα ακολουθεί τη διαδρομή του 58Α.

* Ο ΟΣΕΘ θα διατηρήσει τις συνδέσεις της Νέας Ελβετίας με τον Σταθμό στο εμπορικό κέντρο ΙΚΕΑ και το αεροδρόμιο Μακεδονία και σύντομα θα ενισχύσει επίσης με νέα σύνδεση την Πυλαία με τη Νέα Ελβετία.

Σύμφωνα με τον κ. Τόσκα, σημαντικό ρόλο στην αύξηση των μετεπιβιβάσεων θα παίξουν οι τερματικοί σταθμοί ΝΣΣ, Νέας Ελβετίας και Μίκρας. Αυτή την περίοδο εγκαθίστανται στον τερματικό σταθμό Νέας Ελβετίας οι ηλεκτρονικές πινακίδες της τηλεματικής και αναμένεται να λειτουργήσουν οι σηματοδότες. Μόλις δοθεί σε χρήση η σηματοδότηση της άνω πλευράς, εντός του τερματικού σταθμού θα καταλήγουν οι λεωφορειακές γραμμές 10 και 66 εντός του χώρου.

Για τον ΝΣΣ οι εξελίξεις είναι πιο αργές. Ο ΟΣΕΘ εκπονεί μελέτη αναδιαμόρφωσης του χώρου, αλλά προϋπόθεση για να μεγαλώσει ο τερματικός σταθμός είναι να μεταφερθεί το παρακείμενο σχολείο. Σύμφωνα με τον αντιδήμαρχο Τεχνικών Έργων Πρόδρομο Νικηφορίδη η μεταφορά του σχολείου μπορεί να ολοκληρωθεί μέχρι τα τέλη του 2026, καθώς ο Δήμος εξασφάλισε δωρεά 2 εκατομμυρίων ευρώ από ιδιώτη που θα αναλάβει τόσο τη μελέτη όσο και την κατασκευή του νέου σχολικού κτιρίου σε δημοτικό οικόπεδο στη συμβολή των οδών Σαπφούς και Βουτυρά.

Σε ό,τι αφορά τον τερματικό σταθμό της Μίκρας ο κ. Τόσκας αναφέρει ότι η μελέτη βρίσκεται σε πολύ προχωρημένο στάδιο. «Δεν θα έχει τόσο χώρο όσο είχαμε προβλέψει στον αρχικό σχεδιασμό αλλά θα έχει έναν αρκετά λειτουργικό χώρο και θα είναι έτοιμος να λειτουργήσει όταν θα ξεκινήσει να λειτουργεί το Μετρό» εκτιμά, προσθέτοντας όμως ότι υπάρχουν και ζητήματα απαλλοτριώσεων, τα οποία χειρίζεται το υπουργείο Υποδομών.

*Δημοσιεύθηκε στη «ΜτΚ» στις 01.06.2025